ساختار هزینه ها در بوم ناب چگونه است؟
هدف اصلی هر کسبوکار نوپایی افزایش شانس موفقیت و کاهش احتمال شکست است. برای این کار باید برنامهریزی کرد اما اکثر استارتاپها فاقد ظرفیت مالی و زمانی لازم برای تهیه یک برنامه کسبوکار مفصل هستند. بوم ناب استارتاپ یکی از راهحلهای رایج برای رفع این مشکل است که باشگاه کارآفرینی مومنتوم سعی بر آموزش آن دارد. بوم ناب به کارآفرینان نوپا کمک میکند تا زمینه کاری و بازار موردنظر را پیدا کنند. قسمت ساختار هزینه ها در بوم ناب را میتوان مهمترین بخش بوم ناب کسب و کار تلقی کرد چرا که امکان برآورد هزینهها و تضمین موفقیت را فراهم میسازد. در این نوشتار، بهطور ویژه به بررسی ساختار هزینه ها در مدل کسب و کار میپردازیم اما ابتدا مفهوم و اجزای بوم ناب را بررسی خواهیم کرد.
بوم ناب چیست؟
بوم ناب به انگلیسی Lean Canvas خوانده میشود و نسخه سادهشده مدل کسب و کار برای استارتاپها است. بسیاری از بنیانگذاران استارتاپها از بوم ناب برای ثبت ایدهها و مفروضات خود استفاده میکنند. بوم ناب به افراد این اجازه را میدهد که ایدههای خود را بهصورت شفاف و خلاصه در یک صفحه ثبت کنند و سپس از آن برای طوفان فکری بهره بگیرند.
بوم کسب و کار را میتوان در طول یک نشست طراحی کرد و در طول روزها و هفتههای آینده، محتوای آن را تغییر داد یا مطالب دیگری به آن اضافه نمود. علاوه بر این، میتوان از بوم ناب برای ارزیابی سیر پیشرفت پروژه و پیشبینی مخاطرات مالی استفاده کرد. بوم ناب به سه سوال مهم پاسخ میدهد: محصول چیست؟ مشتریان چه کسانی هستند؟ چگونه میتوان به درآمدزایی رسید؟
اجزای بوم ناب
بوم ناب کسب و کار از 9 قسمت تشکیل میشود. قسمت اول به طرح مسئله مربوط میشود. در این قسمت معمولا 3 مورد از مشکلات حلنشده مشتریان نوشته میشوند. بدون شناسایی مشکل نمیتوان راهحل ارائه کرد. قسمت دوم با شناسایی مشتریان همراه است. مشتریان بالقوه افرادی هستند که مشکلات حلنشده را تجربه میکنند.
قسمت سوم معمولا در مرکز بوم ناب قرار میگیرد و نشان میدهد که محصول پیشنهادی چه ارزشی برای مشتریان خواهد داشت. دلیل اصلی خرید محصول موردنظر باید در این قسمت ذکر شود. در قسمت چهارم، راهحلی برای مشکل حلنشده ارائه میشود. این قسمت باید نشان دهد که مشکلات مشتریان چگونه برطرف خواهند شد.
قسمت پنجم بوم ناب با ذکر برتری مطلق تکمیل میشود. منظور از برتری مطلق ویژگی است که محصول موردنظر را از سایر محصولات متمایز میسازد و زمینه جذب مشتری را فراهم میکند. جریان درآمد در قسمت ششم تشریح میشود. در این قسمت است که روش درآمدزایی مشخص میشود.
قسمت هفتم به ساختار هزینه ها در بوم ناب اختصاص دارد. شناسایی هزینه ها در کسب و کار و پیشبینی مخاطرات مالی در این قسمت انجام میگیرد. در ادامه مطلب بیشتر درباره این موضوع بحث خواهیم کرد.
سنجه های کلیدی در قسمت هشتم مشخص میشود. نظارت بر عملکرد امری حیاتی در اداره کسبوکار است و برای این کار، باید سنجههای کلیدی را مشخص کرد. سرانجام، کانالها در قسمت نهم بوم ناب مطرح میشوند. منظور از کانال نحوه دستیابی به مشتری است. برای مثال، میتوان از طریق تبلیغات، ارسال ایمیل، وبلاگ و رسانههای اجتماعی با مشتری ارتباط برقرار کرد.
یک نمونه بوم ناب را در تصویر زیر مشاهده میکنید.
ساختار هزینه ها در بوم ناب
ساختار هزینه ها به انگلیسی Cost Structure نامیده میشود و بخش بزرگی از بوم ناب را به خود اختصاص میدهد. هزینه یکی از مهمترین نگرانیهای همه کسبوکارها است. مدیریت هزینه ها در
باید بهطور ویژه برای کاهش هزینه ها طراحی شود. برای این کار ابتدا باید بدانیم که منظور از ساختار هزینه چیست.
ساختار هزینه ها در بوم کسب وکار از سه مؤلفه اصلی تشکیل میشود. این سه مولفه عبارتاند از ارزیابی هزینه تولید و ارائه ارزش منحصربهفرد، ایجاد جریان درآمد و تمرکز بر روابط بلندمدت با مشتری. هر سه عنصر مذکور با نوعی سرمایهگذاری در کسبوکار همراه هستند و محاسبه آنها از طریق شناسایی فعالیتهای کلیدی، شرکای کلیدی و منابع کلیدی انجام میگیرد.
از طرف دیگر، دو نوع ساختار هزینه وجود دارند. مدیریت هزینه های کسب و کار معمولا بر اساس یکی از این دو نوع ساختار انجام میگیرند. البته ممکن است برخی کسبوکارها از ترکیبی از این دو نوع ساختار هزینه ها استفاده کند. انواع ساختار های هزینه به شرح زیر هستند.
1- ساختار مبتنی بر هزینه
در ساختار مبتنی بر هزینه ، بهحداقلرساندن هزینهها در اولویت قرار میگیرد. برای ایجاد این نوع ساختار، اغلب قیمت پایین برای محصولات پیشنهاد میشود، عملیات تولید بهصورت خودکار انجام میگیرد و امور پرهزینه برونسپاری میشوند. باید توجه داشت که کاهش هزینهها باید از طریق کاهش هزینهها و مخارج داخلی انجام بگیرد چرا که ارائه قیمت کمتر برای رقابت با نیروهای خارجی پیامدهای منفی به دنبال دارد.
2- ساختار مبتنی بر ارزش
برخی کسبوکارها بر ارزش محصولات خود تمرکز میکنند و بنابراین از رویکرد مبتنی بر ارزش بهره میگیرند. این نوع استراتژی با طراحی و ارائه محصولات باارزش برای مشتریان خاص همراه است. برای مثال، هتلهای مجلل خدمات ویژه به مشتریان خاص خود ارائه میدهند چرا که میدانند مشتری موردنظر آنها حاضر است تا با صرف هزینه اضافی به امکانات بیشتر دسترسی پیدا کند.
ویژگی های ساختار هزینه ها
هنگام طراحی ساختار هزینه ها در بوم ناب باید به چهار ویژگی مهم هزینهها توجه کرد.
ویژگی اول، اقتصاد مقیاس (economy of scale) است که در آن، سود کسبوکار از افزایش تعداد محصولات حاصل میشود. شرکتهای بزرگ اغلب محصولات بیشتر را با هزینه کمتر به فروش میرسانند و بنابراین از الگوی اقتصاد مقیاس بهره میگیرند.
برخی کسبوکارها با گسترش دامنه عملیات تولید به سود بیشتر میرسند. شرکتهایی که از ساختار اقتصاد دامنه (Economy of Scope) بهره میگیرند اغلب در چند بازار مختلف سرمایهگذاری میکنند یا طیف وسیعتری از عملیات اقتصادی را پوشش میدهند.
هزینه های ثابت ویژگی سوم ساختار هزینه ها در بوم ناب به شمار میروند. هزینه های ثابت به مخارجی گفته میشود که صرفنظر از حجم کالاها یا خدمات تولیدی، ثابت میمانند. هزینه های ثابت اغلب وابسته به زمان هستند و در طول دورههای طولانی پایدار میمانند. حقوق ماهانه و اجاره فضای کار، نمونههایی از هزینه های ثابت یا هزینه های عمومی هستند.
سرانجام، هزینه های متغیر به مخارجی گفته میشود که به حجم خروجی وابسته هستند. هزینه های متغیر اغلب در طول فرآیند تولید محصول به وجود میآیند و اگر هیچ محصولی تولید نشود، هزینه متغیری نیز وجود نخواهد داشت. بنابراین، هزینه های متغیر بر اساس سازوکار عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشوند و پیشبینی آنها در بوم ناب دشوار است.
جمعبندی نهایی ساختار هزینه ها در بوم ناب
یکی از بهترین روشهای ارائه ایدههای استارتاپی، تهیه بوم مدل کسب و کار است. هر یک از اجزای بوم ناب بخش خاصی از مسائل مهم استارتاپها را پوشش میدهند. در این میان، ساختار هزینه ها در بوم ناب نحوه مدیریت عدم قطعیت و مخاطره را روشن میسازد و یکی از مؤثرترین روشها برای تضمین موفقیت استارتاپ به شمار میرود. هنگام تدوین این قسمت باید هزینه های ثابت و هزینه های متغیر را در نظر گرفت و مطمئن شد که هزینهها کمتر از درآمد خواهند بود.
دیدگاهتان را بنویسید